View attachment 538325 Tanong: Bro. Eli, ayon pa rin sa aking pag-aaral nung panahon na nag-aaral po ako, napag-aralan ko po na marami ang pangalan ng Dios, may Jehovah Nissi, Jehovah Rafa, Jehovah Jireh, at meron pa, El Shaddai. So, ano po ba talaga ang pinakapangalan ng Dios?
Bro. Eli Soriano: Alam mo kapatid, lahat ng binanggit mo hindi pangalan ng Dios yon. Hindi totoong ang pangalan ng Dios ay Jehovah. Hindi pwedeng ang pangalan ng Dios ay Jehovah, imposible. Alam mo kung bakit? Wala kasing letter J sa Hebreo. Tandaan mo, ang Biblia, isinulat sa wikang Hebreo at sa wikang Griego. Ang unang isinulat na Biblia, yung Matandang Tipan, isinulat yon karamihan sa Hebreo. Eh wala namang J sa Hebreo, papanong magiging Jehovah ang pangalan ng Dios? O kita mo ha, papakita ko sa’yo ang alphabet ng Hebreo, walang J. Pakibasa mo nga Sister Luz yung Hebrew alphabet sa harap niya.
Sis. Luz: Opo. Ito po ang mga alpabetong Hebreo. Ito’y binabasa mula sa kanan pakaliwa.
Sis. Luz: Yan po ang mga letrang Hebreo.
Bro. Eli: Wala pong letter J dyan. Kaya imposibleng ang maging pangalan ng Dios ay Jehovah. Yan pong Jehovah, inimbento lang yan ng mga nagsasalin ng Biblia. Inaamin po yan ng Saksi ni Jehovah. Basahin natin ang libro ng Saksi ni Jehovah. Yung kanilang librong “Nangangatuwiran mula sa Kasulatan,” basahin natin ang page 191, Sister Luz.
Sis. Luz: Eto po ang sinasabi dyan. “Dahil dito ay binuo ng ilang makabago ang pangalang Jehovah, na hindi kilala ng mga sinauna, maging Judio o Kristiano man.”
Bro. Eli: Kita nyo? Mga makabago, mga modern biblical translators ang nagbuo ng Jehovah. Yang pangalang Jehovah, hindi kilala ng mga sinauna, sabi ng libro ng Saksi ni Jehovah. Kahit Judio, kahit Kristiano. Eh kahit si Moises hindi niya alam yung Jehovah eh. Kahit si Pablo hindi niya isinulat yung Jehovah. Kasi hindi naman talaga Jehovah. Pero bakit nagkaroon ng Jehovah? Eto po ang ginawa ng mga Masoretes. Ang pangalan po ng Dios ay inire-represent ng apat ng letrang Hebreo. Kung mapapansin nyo dun sa Hebrew alphabet na ating ipinakita kanina, meron po dyang apat na letra na YHWH. Yan. Kung mababasa nyo po sa screen, nag-uumpisa sa kanan papunta sa kaliwa yung letrang Hebreo, YHWH. Ganyan po kung bumasa ang mga Hebreo, nag-uumpisa sa kanan papunta sa kaliwa. Para ring Chinese, umpisa sa kanan papunta sa kaliwa. Yan. YHWH po yan. Nung isalin po yan sa English, YHWH, pinalitan yan ng mga nagtra-translate ng Biblia dahil hindi nila mabigkas yung YHWH.
Alam nyo merong mga bansa sa mundo, hindi mabigkas yung ibang mga letra eh. Halimbawa kagaya ng mga Indian. Nakausap ko mga Indians, Sister Luz, di nila mabigkas yung V, as in Victory, di nila mabigkas yon eh. Kaya ang tawag nila ron parang W. Yung V ginagawa nilang W. Ang sabi nila, “Newer.” “Have you gone to the Philippines?” Sabi niya sa’kin, “Newer.” Ibig sabihin non, “Never.” Pero ang pag-pronounce niya, “Newer.” Para ring Kapampangan, di mabigkas yung H. “Pagka umaangin, ang baay umaapay.” Ayon. Yung wala namang H nilalagyan naman ng H ng Kapampangan. Para ring Kastila, sa Kastila yung salitang “honor”, ang spelling non “h-o-n-o-r”, “honor.” Pero sa English ang tawag dun “honor”, wala yung H pero may H ang spelling. Ganon, mayrong mga language barriers na tinatawag. Kaya yang YHWH, hindi mabigkas nung ibang mga nagtra-translate ng Biblia, pinalitan nila yung Y, nilagyan nila ng J. Yung W ginawa nilang V. Tapos dinagdagan nila ng mga letrang patinig, yung vowels. Nilagyan nila ng “e”, “o”, at saka “a.” Kaya lumitaw yung salitang Jehovah. Imbento lang po yan ng mga nag-translate ng Biblia. Kaya yung napag-aralan nyo sa inyong Bible School na Jehovah Nissi, Jehovah Jireh, Jehovah et cetera, yun po imbento ng nagsalin ng Biblia. Alam nyo kung kelan inimbento yang pangalang Jehovah? Tanungin natin ang mga Saksi ni Jehovah kung kelan lumitaw yang pangalang Jehova. Basahin natin ang kanilang Biblia, Sister Luz, nung 1950, pakibasa mo.
Sis. Luz: Opo, ito po ay sa New World Bible Translation noong February 9, 1950. Ang sabi po rito: “While inclining to view, the pronunciation Yahweh as the more correct way, we have retained the form Jehovah because of people’s familiarity with it since the 14th century.”
Bro. Eli: Kelan nag-umpisa yung salitang Jehovah, kapatid na Luz?
Sis. Luz: Noon lamang po pa lang 14th century.
Bro. Eli: Oo. Labing-apat na daang taon nang nakapanhik sa langit ang Panginoong Hesus, labing-apat na daang taon nang nangamatay ang mga apostol, bago lumitaw ang salitang Jehovah. Kaya tayo ngayon napag-lololoko ng mga Saksi ni Jehovah, pinapaniwala tayo ang pangalan ng Dios, Jehovah. Imposible pong maging pangalan ng Dios ang Jehovah, kasi sila rin ang umaamin, ginawa lang yan ng mga makabago, kelan lang lumitaw yan, nung 14th century. Ika-labing-apat ng daang taon nung lumitaw yan. Isang libo apat na raang taon nang patay ang mga apostol ng lumitaw ang salitang Jehovah. Kaya yan po’y mali, hindi po tama yang salitang Jehovah. Pero mababasa nyo yan sa Bibliang Kapampangan, sa Bibliang Bisaya, sa Bibliang Kastila, nababasa yan, at kung hindi mo alam ang pinanggalingan nyan, maloloko ka nga. Alam mo ang pangalan ng Dios, Jehovah, eh hindi naman totoo. Alam mo kapatid kung ano yung talagang pangalan ng Dios sa umpisang-umpisa? Basahin ko sa’yo ha. Isaias 63:16 –
Sapagka’t ikaw ay aming Ama, bagaman hindi kami kinilala ni Abraham, at hindi kami kilala ng Israel: ikaw, Oh Panginoon, ay aming Ama, aming Manunubos na mula sa walang pasimula ay siya mong pangalan.
Alam mo kung ano yung pangalan ng Dios wala pang umpisa, wala pang pasimula? Ang pangalan Niya, Ama. Ngayon, itatanong mo sa’kin, bakit Ama ang pangalan ng Dios mula pa noong eternity pa, mula nang wala pang pasimula? Kasi mula pa nung walang pasimula ng paglikha, ang Ama meron nang Anak. Pakinggan mo ha, kapatid, sa Kawikaan 30:4 –
Sino ang sumampa sa langit, at bumaba? Sino ang pumisan ng hangin sa kaniyang mga dakot? Sinong nagtali ng tubig sa kaniyang kasuutan? Sinong nagtatag ng lahat ng mga wakas ng lupa? Ano ang kaniyang pangalan, at ano ang pangalan ng kaniyang anak kung iyong nalalaman?
Ayon. Mag-ama kasi yan eh. Mula pa nung wala pang ginagawa ang Dios, ang kasama Niya yung Kaniyang Anak. Kaya ang pangalang itinatawag sa Kaniya ng Kaniyang Anak noon, Ama. Kaya ang sabi ni Propeta Isaias, ang Kaniyang pangalan mula ng walang pasimula ay Ama. Kasi, kaya Ama, yun ang tawag sa Kaniya nung Kaniyang Anak. At yan ay ang ating Panginoong Hesus. Mula pa nung walang hanggan, magkasama na sila. Kawikaan 8:22 –
Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.
Ako’y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.
Ako’y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.
Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako’y nailabas:
Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.
Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya’y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:
Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:
Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:
Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa:
Meron Siyang kasama, nasa siping Niya na Ako, bago pa lalangin ang langit, bago Niya pa gawin ang lupa, bago pa mag-umpisa ang paggawa ng Dios, nailabas na ika Ako. I was brought forth. Naipanganak Siya ng Dios. Sino ba yung nailabas ng Dios bago Niya pa gawin ang lahat ng bagay? Basahin natin ang Juan 1:18, kapatid na Luz –
Walang taong nakakita kailan man sa Dios; ang bugtong na Dios, na nasa sinapupunan ng Ama, siya ang nagpakilala sa kanya.
Yan. “Walang taong nakakita kailan man sa Dios; ang bugtong na Anak, na nasa sinapupunan ng Ama,” o, de meron na pala Siyang Anak na nasa Kaniyang sinapupunan bago pa mag-umpisa ang lahat ng bagay. Yung Anak na yon ang Kaniyang inilabas. Kaya nga ang tawag dun, Anak ng Dios eh. Si Kristo yun kapatid. Inilabas Niya sa Kaniyang sinapupunan. Bago pa ika nilikha ang langit, Ako’y nailabas. Kaya noon pang araw na wala pang umpisa, may tumatawag na sa Kaniya ng Ama. Yung Ama ang Kaniyang pangalan doon sa nakaraang walang hanggan. In the past eternity, He was called the Father, the Father of the Son. Ang pangalan, ang tawag sa Kaniya ng Anak, Father. Niloloko tayo ng mga Jehova’s Witnesses, ang Dios daw ang pangalan Jehova. Hindi totoo yon. Yung Jehova, ginawa lang nung ikalabing-apat na siglo. Yung pangalan ng Dios na Ama, aba eh, hindi pa nililikha ang lupa yun na ang Kaniyang pangalan, sabi ng Biblia. Kaya ang Panginoong Hesukristo, nung magturo sa mga apostol, basahin natin ang Mateo 6:9 –
Magsidalangin nga kayo ng ganito: Ama namin na nasa langit ka, Sambahin nawa ang pangalan mo.
O, alin ang pangalan? Eh di yung Ama. Yun nga ang ipinapasamba ni Kristo eh, kaya kung mananalangin ka, ang itatawag mo sa Kaniya, hindi Jehovah, hindi El Shaddai, ang itatawag mo sa Kaniya, Ama namin. Ngayon, pinipilosopiya yan ng pastor ni Jehovah eh. Aba, ika, yung Ama, hindi proper noun yun, yun ika eh common noun. Kaya ika, halimbawa yung tatay mo ika Soriano, ano ba ika pangalan ng tatay mo? Ang sabi ko, eh ang pangalan ng tatay ko, Triunfo. O eh kaya may pangalan siya ika, Triunfo. Hindi ang pangalan Niya tatay. Eh sabi ko naman sa kaniya, napahiya yung ministro ng Saksi ni Jehovah eh. Tama ang pangalan ng tatay mo Pedro, sabi ko. Pero pag ang tumatawag eh anak, tinatawag mo bang Pedro ang tatay mo? Meron ka bang narinig na ang anak eh, ang tatay niya’y pangalan ay Pedro, nung tawagin niya, Pedro halika nga. Meron bang ganon? Siyempre pag anak ka ang tawag mo sa tatay mo, tatay, o kaya eh itay. Yan. O kaya eh papa, o kaya eh daddy. O kaya eh ama. O, di ba? Kasi, pagka anak ang tumatawag, ang ginagamit mo yung pangalan Niyang kayong lang dalawa ang nagkakaintindihan. Eh kasi, kayo lang dalawa ang mag-ama eh. Ang ibig ko lang ipakita, kapatid, yung Saksi ni Jehovah, pinipilit ang pangalan daw ng Dios ay Jehovah. Sabi ko, kung ikaw ay may galang na anak, hindi mo tatawagin ang tatay mo sa kaniyang pangalang personal. Ang itatawag mo sa kaniya, ama o kaya tatay o kaya itay. Yun ang nasa Biblia. Kaya yung Ama sa langit, ang tawag ng mga Kristiano ron, Ama. Hindi natin Siya tatawaging Jehovah o El Shaddai o El Shalom, o kung anu-anong mga pinagtatatawag ngayon nila Mike Velarde saka nila Padre Geneva ba yon? Kung anu-anong pinaglalagay na pangalan. Kung talagang mga anak kayo ng Dios, ang dapat nyong itawag, Ama. Yun ang Kaniyang pangalan mula pa nang walang pasimula. Basahin natin uli ang Isaias 63:16, Sister Luz –
Sapagka’t ikaw ay aming Ama, bagaman hindi kami kinilala ni Abraham, at hindi kami kilala ng Israel: ikaw, Oh Panginoon, ay aming Ama, aming Manunubos na mula sa walang pasimula ay siya mong pangalan.
Yan. Kaya yung pangalang Ama, yun ang wala pang simula pangalan Niya na yon. Tingnan mo si Kristo, kahit kelan Siyang magsalita, makipag-usap sa Ama, ang tawag Niya, Ama. O kita mo na? Hindi Siya gumamit kahit minsan ng Jehovah, basta’t sabi Niya lagi, Ama, Ama, Ama, Ama, Ama. Alam mo tinawag Niya lang sa ibang pangalan ang Dios, nung Siya’y nasa krus. Hindi na Siya bilang Anak ng Dios, kundi kumakatawan Siyang ransom, kumakatawan Siyang manunubos. Ang tawag Niya, Eli, Eli, lama sabachthani? sabi Niya sa Ama. Kasi hindi na Siya kumakatawan bilang Anak ng Dios noon, kumakatawan Siya bilang ransom, o bilang biktima para tubusin ang sangkatauhan. Kaya hindi Niya tinawag na Ama ron, ang tawag Niya, Eli, Eli, lama sabachthani? Dios ko, Dios ko, bakit mo Ako pinabayaan? Hindi na kasi Siya kumakatawan bilang Anak ng Dios, kumakatawan Siya non sa mga taong makasalanan na Kaniyang tinutubos dun sa krus. Pero kahit kailan, sa Kaniyang buong panahon ng buhay sa lupa, ang tawag Niya sa Dios, Ama, sapagka’t yun ang Kaniyang pangalan mula nang walang pasimula. Sana naunawaan mo kapatid.
Ang Dating Daan Bible Exposition
November 6, 2008, ADD Convention Center, Apalit, Pampanga, Philippines
View attachment 538325